Home / Blogs, Specials en Opinie / ZZP’ers als uitzendkracht! Een greep uit onze inspectiepraktijk

ZZP’ers als uitzendkracht! Een greep uit onze inspectiepraktijk

Patrick Tom

U zult bij het lezen van deze kop wel denken, ZZP’ers als uitzendkracht, dat kan toch helemaal niet. En dat klopt! Want in tijden van schaarste gebeuren er rare dingen!  

De IC verpleegkundige in coronatijd

Het staat ons allen nog vers in het geheugenvolle IC afdelingen waar mensen de benen uit hun lijf lopen om zorg te kunnen verlenen aan ernstig zieke corona patiënten. Vooruitzichten van een overbelast zorgsysteem waarbij door piekbelasting op de intensive care  triage steeds dichterbij lijkt te komen. Want er is simpelweg onvoldoende gekwalificeerd personeel om dit aan te kunnen. 

In zo’n situatie is het voor het ziekenhuis dat personeel dringend zoektniet interessant welke arbeidsrelatie er nou is tussen de detacheerder en zijn medewerker. Als het werk maar gedaan wordt. Begrijpelijk. Maar dit gaat niet gepaard zonder financiële risico’sKernvraagbegrijpt het ziekenhuis de juridische en fiscale gevolgen van de afspraken die zijn gemaakt met de detacheerder?  En nog belangrijker; ontzorgt deze detacheerder het ziekenhuis van deze risico’s. Het antwoord daarop is, helaas in veel gevallen, neen. 

Inspectiepraktijk

Wij beoordelen bij onze inspecties of de arbeidsrelatie tussen de gecontroleerde onderneming en haar arbeidskrachten voldoet aan wet- en regelgeving. Helaas komt het vaak voor dat de overeenkomst met de opdrachtgever niet voldoet aan de spelregels. Met name bij de inzet van ZZP’ers. Het staat dan boordevol met teksten als: 

  • “de arbeidskracht wordt onder onze leiding en toezicht ter beschikking gesteld”
  • “de uitzendkracht in loondienst bij opdrachtnemer werkt onder onze regie”
  • “de ingeleende ZZP’er wordt ter beschikking gesteld onder leiding en toezicht” 

Bovenstaande teksten zeggen dat er sprake is van een ingeleende medewerker, die onder leiding en toezicht van het ziekenhuis werkzaamheden verrichten. Het kan dan niet gaan om een ZZP-er, want die werkt zelfstandig, dus niet onder leiding en toezicht. 

Dat is in de meeste functies ook niet zo gek, want een verpleegkundige heeft nou eenmaal een leidinggevende en werkt onder toezicht. De vraag is dan ook waarom wil je als ziekenhuis nou dat deze mensen als ZZP’er worden ingezet? Het antwoord daarop is eenvoudig. De arbeidsrelatie is voor het ziekenhuis van ondergeschikt belang. Als de medewerker maar zijn werk naar behoren doet. Er is immers sprake van schaarste. 

ZPP’ers als uitzendkracht – Gevolgen

We kennen in Nederland sinds de afschaffing van de VAR verklaring (verklaring arbeidsrelatie) de Wet DBA. De VAR verklaring had vroeger een vrijwarende werking. Met andere woorden als achteraf bleek dat iemand toch geen zelfstandige was en er sprake was van een gezagsverhouding dan werd de VAR verklaring ingetrokken en was de inlener, in dit geval het ziekenhuis, niet aansprakelijk voor loonbelasting en sociale verzekeringspremies. De Wet DBA maakt de opdrachtgever verantwoordelijk voor de beoordeling van de arbeidsrelatie. Het is de bedoeling dat vooraf de arbeidsrelatie wordt beoordeeld. Deze arbeidsrelatie kom je met elkaar overeen. Als er gewerkt wordt met een door de belastingdienst beoordeelde modelovereenkomst kun je ook gevrijwaard worden van te betalen loonbelasting en premies, mits er ook conform de overeenkomst wordt gewerkt. Als de feiten en omstandigheden anders zijn kan er sprake zijn van een fictieve dienstbetrekking, waarbij rechtstreeks een sociale verzekeringsplicht kan worden opgelegd bij het ziekenhuis. Dan wordt een behoorlijke rekening gepresenteerd. De na te betalen loonheffingen en de boetes maken de ingeleende ZZP’er eens zo duur, dus het tarief van bijvoorbeeld €40,- wordt dan uiteindelijk ca. €80,-. Dat past niet in het budget van het ziekenhuis met alle gevolgen van dien. 

Beoordelen van de arbeidsrelatie

Op het moment dat er arbeidskrachten van buiten moeten worden ingezet is de eerste vraag of gewerkt wordt onder leiding en toezicht is van de opdrachtgever. Als dat zo is dan spreken we over het ter beschikking stellen van arbeidskrachten, onder leiding en toezicht van de inlener. Dit is een containerbegrip voor zowel uitzenden, detacheren als payrolling. De medewerker is dan in loondienst van de leverancier en wordt minimaal beloond volgens de arbeidsvoorwaarden van de opdrachtgever. Tevens worden er loonbelasting en sociale verzekeringspremies afgedragen aan de belastingdienst. Vaak is dan ook de CAO voor uitzendkrachten en het STIPP pensioenfonds op deze arbeidsrelatie van toepassing. 

Als het ziekenhuis het werk uitbesteedtdan wordt het werk gedaan onder verantwoordelijkheid van de leverancier. Er wordt dan een Overeenkomst van Opdracht voor gesloten. De leverancier, of aannemer, is verantwoordelijk voor het resultaat. Deze leverancier dient ondernemer te zijn en als zodanig te zijn ingeschreven in de KvK. Hij neemt juridisch de verantwoordelijkheid op zich voor de kwaliteit van het werk en eventuele fouten daarin. Een beroeps- en bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering heeft de aannemer van het werk dan wel nodig. We komen regelmatig tegen dat de leverancier of aannemer van het werk een ZZP-er is of intermediair is. Die intermediair geeft dan vaak de  opdracht door aan ZZP-ers. Als dat zo is dan moet die ZZP-er ook weer een goede beroeps- en bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering hebben.  

In deze uitleg zitten al een paar controlepunten; als de ZZP-er niet goed verzekerd is en het is blijkbaar niet nodig dan is er waarschijnlijk ook geen sprake van zelfstandigheid. 

Ontzorgen

Een ziekenhuis mag van zijn leverancier van arbeidskrachten zoveel professionaliteit verwachten dat hij gemaakte afspraken ook correct uitvoert en wijst op de gevolgen van onjuiste afspraken. 

Als de afspraken in de overeenkomst met het ziekenhuis of de feitelijke omstandigheden er toe leidt dat er geen ZZP’ers kunnen worden ingezet dan is het minste wat het ziekenhuis mag verwachten dat de leverancier daarover in gesprek gaatAndersom zou de inkoopafdeling dit gesprek ook moeten willen. Het komt echter vaak voor dat de inkoopafdeling onvoldoende juridische kennis heeft en de gevolgen niet overzietHet komt ook voor dat de leverancier onvoldoende kritische ondersteuning biedt en klakkeloos de vraag invult. Dit is een mooi voorbeeld van hoe je als leverancier je klant vooruit kan helpen. 

Een voorbeeld: Laatst kwamen we een overeenkomst tegen van een zorg verlenende instelling die contractueel had vastgelegd dat de leverancier moet beoordelen of sprake is van zelfstandigheid in de in te vullen vacature en mocht dat achteraf niet het geval zijn, dan draait de leverancier op voor de extra loonheffingen en boetes. Twee keer fout:

  1. De zorginstelling kan juridisch haar plicht om de arbeidsrelatie te beoordelen niet verleggen naar de leverancier.
  2. Als ZZP-ers worden geleverd en later blijkt dat sprake is van een arbeidsrelatie, dan zijn de financiële gevolgen van dien aard dat de leverancier failliet gaat zodat via de inlenersaansprakelijkheid de zorginstelling alsnog voor de kosten opdraait. 

Managen van risico’s

Hoe kun je als ziekenhuis nou deze financiële aansprakelijkheidsrisicogoed in de greep houden? Het begint hierbij met het zorgvuldig selecteren van kwalitatief goede en deskundige leveranciers. Die begrijpen namelijk welke risico’s de opdrachtgever loopt en willen dat samen met hun klanten voorkomen. Een van de maatstaven zou moeten zijn dat er gewerkt wordt met een leverancier die in het bezit is van het SNA en PayOK keurmerk. Dan worden dit soort zaken gecontroleerd. De  openbare registers zijn te raadplegen op www.normeringarbeid.nl en www.pay-ok.nlDaarnaast zou je kunnen denken aan kwalitatieve eisen aan het ziekenhuispersoneel, waaronder controle op de juistheid van het CV en de diploma’s. 

Heeft u vragen over dit onderwerp ZZP’ers als uitzendkracht? Of bent u geïnteresseerd in de toetsingen die wij kunnen uitvoeren? Neem dan direct contact met ons op.

Elke maand schrijven wij actuele nieuwsartikelen. Bent u benieuwd waarover wij nog meer schrijven? Bekijk dan hier onze nieuwsartikelen. Wilt u graag onze maandelijkse nieuwsbrief ontvangen, stuur dan een mail naar contact@cicero.nl.

Plaats een bericht